Woonlocaties Tharah en De Burcht hebben onlangs, dankzij giften, een ‘CRDL’ (cradle) kunnen aanschaffen. Een CRDL is een interactief zorginstrument dat aanraking tussen mensen vertaalt in geluid. Het maakt contact mogelijk voor mensen voor wie het communiceren met anderen lastig kan zijn. We praten over het belang van het instrument met muziektherapeute Linda van Emous van Tharah in Barneveld en begeleidster Gerreke Seppenwoolde van De Burcht in Rijssen.
Wat is de CRDL precies?
Linda: Muziektherapie is een vorm van behandeling waarbij doen en ervaren centraal staan. Muziek is hierbij het middel wat wordt ingezet. Dat kan zowel door actief te musiceren als door te luisteren naar muziek, te zingen of door het reflecteren op muziek. De CRDL is een houten instrument met sensoren aan de bovenzijde. Wanneer twee mensen het instrument én elkaar aanraken komt er geluid uit het instrument. Verschillende manieren van aanraken (zoals tikken, aaien of knijpen) geven verschillende geluiden. Wanneer je elkaar loslaat stopt het geluid ook er moet dus een ‘ketting van contact’ zijn. Dit kan met twee of meer personen. In de CRDL zit een ‘muziekbibliotheek’ waaruit verschillende voorgeprogrammeerde geluiden gekozen kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan boerderijgeluiden, de zee, klassieke muziek of stadsgeluiden. De CRDL is een makkelijk te gebruiken instrument dat bijdraagt aan een betekenisvol contactmoment, het delen van herinneringen of het verminderen van onrust.
Welke rol heeft fondsenwerving gespeeld bij de aanschaf van de CRDL?
Gerreke: In 2019 ben ik samen met een collega naar de gehandicaptenzorgfair geweest en daar heb ik voor het eerst kennis gemaakt met de CRDL. Ik was direct enthousiast, maar er zat natuurlijk wel een kostenplaatje aan. Ik heb begin dit jaar in een teamoverleg benoemd dat ik het toch wel mooi zou vinden als we er één aan zouden kunnen schaffen. Vervolgens ben ik in gesprek gegaan met onze fondsenwerver Anna den Hoed over wie dit initiatief zou kunnen sponsoren.”
Waarom is de CRDL zo belangrijk voor de bewoners?
Linda: Veel bewoners hebben begeleidingsdoelen op het gebied van communicatie en sociale interactie. De CRDL sluit hier heel mooi op aan. Door de inzet van de CRDL ontstaat er (non-verbale) communicatie en interactie. Er is bijvoorbeeld één geluidsbibliotheek waarin het gekakel van kippen klinkt als je met je vingers tikt. Dit geeft vaak aan grappig effect waardoor je samen plezier hebt en uitgedaagd wordt om dat geluid misschien nog eens te maken. Ook zijn er bewoners die aanraking associëren met de momenten waarop ze fysieke zorg ontvangen. Aanraking wordt dan door hen ervaren als iets wat hen confronteert met hun afhankelijkheid. Door de CRDL als zorgmedewerker of begeleider in te zetten kan aanraking ook weer een positief gevoel oproepen. De CRDL doet een beroep op meerdere zintuigen en helpt te focussen op wat wél mogelijk is. Doordat de sensoren op de CRDL erg gevoelig zijn is er maar een minimale aanraking nodig om het instrument te laten werken. Dit maakt dat ook bewoners met een ernstig meervoudige beperking gebruik kunnen maken van de CRDL. Doordat er veel verschillende soorten geluidsbibliotheken in de CRDL zitten kan je de muziek uitkiezen bij je doel. Wil je de ander activeren? Dan kies je misschien voor stadsgeluiden. Wil je juist een rustmoment creëren, dan zou je de zeegeluiden kunnen kiezen. Ik hoop dat er veel ‘gouden contactmomenten’ zullen ontstaan door het gebruik van de CRDL!