De paden op, de bossen in

Waar kun je de schoonheid van Gods schepping het best bewonderen? ‘Midden in de natuur’, vinden zes bewoners en twee begeleiders van Siloah-locatie De Burcht in Rijssen. En dat is precies wat ze deze zaterdagmorgen gaan doen, onder leiding van faunabeheerder Patrick van Asselt en diens assistent Ruben. Verzamelpunt: de Veluwse bossen tussen de dorpen Elspeet en Vierhouten.

Daar zwaait de bus van Siloah al open en Sjaak, Bart, twee Gerwins, twee Mirjams, Jennine en Jolien stappen uit. Na een week vol regen is het deze eerste zaterdag van april heerlijk weer. “Eerst maar koffie”, stelt begeleider Jennine Koetsier voor en dit idee wordt unaniem gesteund. Een appeltaart uit de bakkerij van DAC De Molenhoek is binnen enkele minuten ‘soldaat gemaakt’. “Weten jullie hoeveel een gewei weegt”, vraagt faunabeheerder Patrick – door de bewoners steevast boswachter genoemd – terwijl hij een fors exemplaar uit zijn auto haalt. “Vijf kilo”, klinkt, maar het juiste antwoord is drie kilo. “En van welk dier is dit het gewei?” zegt Patrick. Het vraag- en antwoordspel tussen gids en zijn volgers is begonnen. De komende uren zal Patrick steeds in gesprek zijn met de aandachtige deelnemers; links en rechts feiten, weetjes en anekdotes delend. “Weten jullie dat een gewei wel 1 centimeter per dag kan groeien?”

Biggetjes
Het is tijd om het bos in te gaan en daar begint de kennisoverdracht pas echt. Patrick vertelt over herten die het bos bij wijze van spreken kaal grazen, terwijl reeën veel kieskeuriger zijn in hun menu. “Die eten kruiden en van de jonge boompjes alleen de knopjes en blaadjes.” Wilde zwijnen eten veel eikels en als die er weinig zijn, ook de wortels van bijvoorbeeld de beuk. “Hoe meer eikels er vallen, hoe meer biggetjes er worden geboren, zo werkt de natuur.”

Hoe zie je dat een boom dood zal gaan?

Wolf
“Is dat een afdruk van een wolf?” vraagt een van de Burcht-bewoners en stopt bij een afdruk in de modderige grond. “Dat zou heel goed kunnen”, weet de boswachter. “Sinds in 2020 de eerste wolven in dit gebied zijn gezien, zijn er veel meer gekomen.” Hij schat het aantal inmiddels op zo’n 80 en dat is slecht nieuws voor andere dieren. Zeker voor de jonkies van de wilde zwijnen.

Tondelzwam
Hoe zie je dat een boom dood zal gaan?”, vraagt Patrick terwijl hij even stilstaat op een bospad. “Als er geen blad meer aan de takken zit?”, oppert een van de Burcht-bewoners. Dat klopt, maar de boswachter wijst op iets anders: de tondelzwam. “Als deze zwam op de boom komt, gaat hij dood. Oh kijk, daar ligt een stuk hout.” De gids duikt het bos in en toont een stuk dood hout met grote stukken tondelzwam op de bast. Tussen de bedrijven door houdt Patrick een warm pleidooi voor natuurbehoud. “We moeten goede rentmeesters van het landschap zijn, dat staat ook in de Bijbel, toch?” “Ja!”, klinkt het uit alle monden.

Pootafdruk
Tijdens de wandeling van twee uur blijkt Patricks passie voor alles wat leeft in het bos en zijn enthousiasme werkt aanstekelijk. De bewoners van de Burcht maken veel foto’s en gaan ook zelf steeds meer dingen zien. Daar maakt iemand een foto van een mestkever, verderop staat een groepje gebogen over een pootafdruk. “Van een edelhert denk ik”. “Klopt”, bevestigt Patrick.

Zo wonderlijk dat er uit een beukennootje een boom kan groeien. Ik zie er de hand van de Heere in.

Sauna
Als Burcht-bewoner Bart even achterop is geraakt, wil hij graag kwijt dat bos en natuur voor hem ook een andere dimensie hebben. “Mijn vader houdt erg van de natuur en ik ook. Je komt er tot rust, maar de natuur is voor mij ook de schepping. Zo wonderlijk dat er uit een beukennootje een boom kan groeien. Ik zie er de hand van de Heere in.” Als we de groep hebben ingehaald legt Patrick net uit waarom de ene boom harder groeit dan de andere, wat een wildwissel is en hoe een sauna van wilde zwijnen eruitziet.

Wild
Met de finish in zicht verandert het gespreksonderwerp en gaat het minder over natuur en schepping en meer over… McDonald’s. Voor de terugweg staat een tussenstop gepland. Het enige dat de Burcht-bewoners deze morgen niet hebben gezien (en dat is logisch gezien het tijdstip): wild in het echt. “Dan komen jullie toch een keer terug in de avond”, oppert Patrick. “Doen we!”